logo

Wij openen onze nieuwe clubruimte met een groot openingsfeest in Zalencentrum De Sprong,
Pr. Bernhardstraat 3 te Ooij,
Zaterdag 9 november 2019, 10.00 - 16.00 uur
Toegang gratis, giften zijn natuurlijk welkom.

De Vereniging Spoorgroep Zwitserland (kortweg VSZ) is een landelijke vereniging, alweer bijna 40 jaar jong waarvan de 160 leden (verspreid over een 5-tal regio's over ons land) belangstelling hebben voor de spoorwegen in Zwitserland, het land dat bekend staat als het Mekka van de spoorwegen en waar de treinen vrijwel altijd op tijd rijden.

De regio Noordoost van de VSZ huurt sinds maart dit jaar een ruimte in zalencentrum De Sprong. Daar wordt gewerkt aan een grote modelbaan naar Zwitsers voorbeeld.

Tot maart zat onze regio in een locatie in Gennep (en daarvoor vele jaren in Herveld). De ruimte in Ooij is voor ons een perfecte situatie voor wat betreft bereikbaarheid, vierkante meters en huurkosten. We zijn dan ook heel blij dat we hier konden intrekken.

Alle reden om een feestelijke opening / Open dag te organiseren waarin we aan iedereen willen laten zien wat we in huis hebben en hoe leuk die hobby wel niet is.

Op 9 november 2019 gaan we dat doen en de officiële openingshandeling zal worden verricht door Erik de Zwart (zelf DJ en ondernemer -24trains.tv- , bekend van radio en TV).

Als de bezoeker via de hoofdingang dorpshuis de Sprong binnenkomt valt het direct op: de ruimte ademt Zwitsers met banieren, vlaggen, boeken etc. Naast de modelspoorbaan in de clubruimte beneden zijn er ook activiteiten in de twee grote zalen grenzend aan de foyer. Zo is er een grootspoormodelbaan waar de jongere kinderen naar hartenlust hun machinistenkunsten kunnen vertonen.

Verder worden diverse onderdelen van de modelhobby gedemonstreerd, verderop komen we daar en detail op terug.

In de foyer is een informatietafel van de vereniging Spoorgroep Zwitserland, toeristische informatie over Zwitserland en verkooptafel met (treinen)boeken en wat spoormaterieel.

De open dag is van 10.00 uur tot 16.00 uur. Na de officiële opening omstreeks 11:00 uur door Erik de Zwart kunnen bezoekers kennis maken met de modelspoorbaan beneden (niet allemaal tegelijk, want de ruimte is daar beperkt). Daar aangekomen kun je je als bezoeker nauwelijks vergissen : Dit is Zwitserland. Een puur Zwitserse modelbaan met alles wat dat land uniek maakt : bergen, slingerende spoorlijnen, veel rood, watervallen, een heuse berglift, langzaam kruipende treinen, smalspoor, veel bossen, beetje sneeuw en veel enkelspoor met passeerstations.

In de foyer zal Erik de Zwart, naast het verrichten van de openingshandelingen, zijn nieuwe project laten zien: -24trains.tv-, online de grootste treinbibliotheek, voor echte treinliefhebbers.

wijgaardAan het woord zijn Ad en Cees...

"Vrijwel alles aan onze baan is met de hand gemaakt en getrouw nagebootst vanuit het grote voorbeeld" aldus Ad de Vries die stap voor stap het 'modelbaanvak' op de club onder de knie heeft gekregen. We hebben veel foto's gemaakt in Zwitserland en daarna dat op schaal (1:87) nagebouwd. We zeggen wel eens 'iedere smoes om naar Zwitserland te gaan wordt goed gerekend'. Kijk op onze smalspoorbaan maar eens naar het voorbeeld van het stationnetje Seewis Valzeina, of de Hammetschwand-lift aan het Vierwoudstedenmeer. Modelspoorhobby gaat veel verder dan alleen 'met treintjes spelen'. Eigenlijk gebeurt het rijden met modeltreinen zo af en toe, de meeste tijd gaat heen met het bedenken en maken van oplossingen en toepassingen rondom het rijden.

Ad : "We hebben de bodem van het landschap van verschillende materialen gemaakt, de aankleding met rotsen, struiken, bomen e.d. maken we vaak zelf. Wist je dat we een wijngaard hebben waar 385 wijnranken op staan ? We kunnen binnenkort oogsten"lacht Ad,"maar het was een hele uitzoekerij hoe dat te maken". De donderende waterval bij de Hammetschwandlift was zoeken op internet hoe anderen dat voor ons gedaan hadden en wat we daarvan kunnen leren en gebruiken.

In onze hobby kom je niet alleen oren en ogen tekort, maar" , zo zegt Ad," het is ook voortdurend bezig zijn met internet, sociale media, techniek, creativiteit en natuurlijk het bouwen en maken van wat nodig is of wat je leuk vindt."

Cees vertelt "Onze groep komt wekelijks samen op de dinsdag van 10:30 tot 21:00 uur en tevens op de derde zaterdag van de maand. We werken dan gezamenlijk aan de modelbaan naar Zwitsers voorbeeld. Zo nu en dan gaan we met (een deel van) de baan naar een modelspoorbeurs in binnen- of buitenland, om deze aan de bezoekers van de beurs te tonen".

Wat is er zo leuk om lid van een vereniging te zijn, vragen we ons af. "Dat is te veel om op te noemen" zegt Cees. "Belangrijkste is het samen bouwen, want op elk gebied zijn er wel leden, die op bepaalde onderdelen bedreven zijn, waardoor je veel van elkaar kunt leren". "En niet te vergeten de gezelligheid en gesprekken tijdens de pauzes", lacht Cees.

Ad: "Ja en iedereen is welkom om mee te gaan werken, zowel een beginneling in de hobby als een gevorderde". Cees: "Er is voor elk wat wils".

Niet alleen de H0m-smalspoorbaan in de eigenlijke clubruimte is de moeite waard om te beleven en te bekijken, maar ook de LGB-grootspoorbaan in de bovenzaal is de moeite waard.

De smalspoorbaan is helemaal onder de draad (zoals de bovenleiding genoemd wordt). De smalspoorbaanHelemaal ? Nee in de niet zichtbare stukken onder de bergen is er geen bovenleidingdraad en vlak voor de trein weer in het licht komt is er een hulpconstructie gemaakt die de stroomafnemer weer keurig onder die draad geleidt.

Alleen al het maken van zo'n bovenleidingconstructie is een kunst op zich en veel werk voordat het klaar is. Maar dat is nu juist het leuke aan zo'n club... dat doe je samen en samen leer je dan ook de kneepjes van het draadvak. En aangezien we Zwitsers rijden moet alles onder de draad want al het spoor daar is van bovenleiding voorzien, op hier en daar een klein stukje industriespoor na.

Bovenleiding solderen

Op een van de demonstratietafels tijdens onze Open dag kun je dan ook zien hoe je bovenleiding maakt, incl. de palen die de draad dragen en wat je daar zoals voor nodig hebt. Het is dan niet alleen de bovenleiding zelf maar ook leer je meten en kijken hoe je dat dan moet construeren, solderen is een belangrijk onderdeel. Kijk goed naar Dick Vermeulen hoe hij dat doet.

Onze LGB-groot-spoorbaan hebben we uit een erfenis van onze Anton Span gekregen die helaas in 2015 is overleden. Maar wat een nalatenschap !! Hij zou trots geweest zijn dat we zijn LGB-grootspoorbaan zodanig hebben ingericht dat kinderen er naar hartenlust mee kunnen spelen en zo hun eerste stappen zetten op het pad van de modelspoorhobby. We hebben al een aantal keren met de baan in verschillende opstellingen op manifestaties gestaan en telkens is het een feest te zien hoe de jeugd ervan geniet. Onze Maurice Havekes is onze man van de LGB en hij doet het met hart en ziel.

LGB-baan

sisalOp iedere modelbaan staan naaldbomen, heel veel naaldbomen. Op een beetje baan is 100 bomen niks, hooguit een klein hoekje. Nou kun je elke boom in de modelspoor-handel kopen maar dat gaat wel in de papieren lopen. Het is natuurlijk veel leuker om ze zelf te maken. Dat geldt dan zowel voor naald- als voor loofbomen. sisal Dat laten we dan ook zien op de demonstratietafels. Wat heb je daarvoor nodig en hoe doe je dat dan ? Onze Arjin Vette laat je zien dat de grondstof sisalpluis is. Wat voor ding ? Nog nooit van gehoord. Nee, wij ook niet totdat we het misschien wel 10 jaar geleden ergens tegen kwamen en zagen wat je daarmee kunt.

Sisalpluis is een natuurlijke grondstof die gebruikt wordt voor het maken van paktouw. Prachtig materiaal en uitermate geschikt voor het redelijk eenvoudig maken van naadbomen in schaal 1:87, de schaalgrootte van onze H0m-smalspoorbaan. Wat je er verder allemaal voor nodig hebt laat Arjin je uitvoerig zien. Want niet alleen het maken van de boompjes zelf, maar ook het op kleur brengen is een kunst, want er is natuurlijk ook in het echt geen boom hetzelfde.

En het leuke van dit deel van onze hobby is dat je het maken van naaldbomen ook kunt gebruiken buiten de modelspoorhobby. Immers, ook bij diorama's met auto's, schepen en vliegtuigen zijn altijd wel naaldbomen te vinden.

Voor iedere liefhebber staat er een beschrijving klaar op onze website.

Naast naaldbomen staan er natuurlijk ook loofbomen, heel veel loofbomen.

Zoiets makkelijks als sisalpluis bestaat er voor loofbomen niet dus daar gaat meer tijd en vindingrijkheid in zitten.

Wij maken onze loofbomen van een combinatie van gestript elektriciteitsdraad, blank montagedraad en heel veel zeeschuim. Hoe dat in z'n werk gaat laat Cees Sweere op één van de demonstratietafels zien. Ook zeeschuim kun je in modelbouwzaken kopen of op model(spoor)beurzen, maar dan gaat weer de portemonnee open. Dat hebben wij dus anders gedaan. Zeeschuim is ook een natuurlijk product en feitelijk een klein plantje dat wordt gezaaid en gekweekt en uiteindelijk geoogst, gedroogd en tot boom verwerkt.

Na het zaaien van een zakje zaadjes zeeschuim (kost bijna niks), de eerste verspening in iets grotere potjes...

Paar weken verder weer in grotere potjes....

En nog weer later groeien de planten de pan uit en moeten ze worden opgebonden...

Na ca. 3 maanden worden ze geoogst en gedroogd. Langzaam verkleuren ze dan van groen naar lichtbruin. Klaar om te worden bevorderd tot loofboom !!

Verpakt in fraaie plastic dozen zijn ze te koop op onze Open Dag.

Daarna gaan we met de electriciteitsdraden een frame maken waarbij de fijnere takken bestaan uit blank montagedraad. Dat laat zich heel makkelijk solderen tot een vast geheel. Als die ruwbouw klaar is wordt de stam tot stam bevorderd met schorspasta of gewoon met klei aangelengd met veel water zodat het bijna vloeibaar is. Met de kwast wordt er dan laagje na laagje van dat spul opgebracht, zodat de stam bij iedere beurt iets dikker wordt en steeds meer op een stam gaat lijken.

Dan wordt de gehele boom op kleur gebracht met verf en tot slot wordt de nog kale boom bespoten met spuitlijm waarna het zeeschuim in de boom wordt gestoken tussen de takken. Tot slot wordt de boom met kleurpoeders of met de verfspuit op de gewenste kleur gebracht.

Inderdaad meer werk dan een naaldboom, maar wel heel dankbaar werk.

Ook hier geldt : eerst goed gaan kijken in de natuur en foto's maken hoe een loofboom eruit ziet.

Zo is er ook een demonstratie over hoe je moet solderen en wat je eenvoudig met elektronica kunt doen. En ja, je mag ook zelf de soldeerbout vasthouden om het eens te proberen. Onze Simon Hokke kan je er alles over vertellen.

Naast bomen in diverse maten en vormen zijn er ook altijd huizen en gebouwen op een modelbaan. Die kun je natuurlijk kopen door bouwpakketten van Faller, Kibri en dergelijke aan te schaffen. Op onze baan hebben we daar ook gebruik van gemaakt om enige aankleding te hebben, maar we gaan ze van lieverlee vervangen door nagemaakte huizen en gebouwen, zoals die rond het door ons nagebouwde station te zien zijn.

Oeps, dat lijkt moeilijk. Ja en nee. Het is een kwestie van goed kijken naar de werkelijkheid en dan de techniek leren. We laten twee manieren zien : één is bouwen met plastic materiaal (styreen) -dat laat onze Hans Hosang zien- en de andere is bouwen in karton, gedemonstreerd door Peter Krommenhoek. Beide methoden zijn goed, er is geen voorkeur.

Bij het kijken naar de werkelijkheid hebben we het bekijken en rondkijken in Zwitserland gecombineerd. Wij zijn naar Grüsch in Graubünden (Oost- Zwitserland) geweest gewapend met een schaalstok van 87 cm. Deze lengte komt in model neer op 1 cm (schaal is 1:87). Die zetten we tegen een zijde van een gebouw of huis en maken dan een foto. Bij thuiskomst zien we dan dat de schaalstok bijvoorbeeld 8,5 keer in de foto past en dan weten we dat dat huis 8,5 cm hoog moet zijn en aldus maken we dat precies op schaal. Zo is de rand van de bovenkant van de waterbak op de foto dus 0,9 cm van de bodem af. Slim he !!

En daarna gaan we de werkelijkheid namaken in plastic of karton.

In Zwitserland is een spoorlijn geen spoorlijn als er niet veel bruggen, tunnels en keermuren zijn. Die maken wij van XPS-plaatmateriaal : een soort piepschuim, maar dan veel harder dat je goed kunt snijden en bewerken en heel licht is. Ideaal voor modelbouw. Op onze H0m-smalspoorbaan beneden in onze clubruimte kun je van dichtbij zien hoe er met dat materiaal getoverd is om de werkelijkheid na te bouwen. Onze Jolanda Verwoert laat je zien hoe je met dat materiaal kunt werken en wat voor mogelijkheden je daarbij hebt.

Als het gaat om de besturing van de modelbaan ging dat vroeger met een transformator. Draaien aan de regelknop en de trein ging vooruit of achteruit rijden, de lichten in de loc lichtten feller of minder fel op naarmate de trein harder of langzamer reed.

Leuk als je met één loc rijdt maar ondoenlijk als je met veel meer locs rijdt. Onze baan wordt derhalve digitaal bestuurd. Daar komt dus software bij kijken en die software regelt niet alleen het rijden van heel veel locs maar zorgt ook dat de overwegbomen keurig op tijd dicht gaan (en weer open !), dat de seinen de juiste kleur laten zien, dat wisselstraten geschakeld worden, dat de lichten in de trein aan/uit gaan, dat er straatlantaarns op het station of de omgeving aangaan en allerlei andere acties die geautomatiseerd worden geregeld. Op onze H0m-smalspoorbaan rijden we op 9 november met het programma Koploper maar daarnaast kan de baan ook bestuurd worden met het programma iTrain. Dat laatste wordt op de demotafel uit de doeken gedaan door Ronald Koster, die er alles vanaf weet. Stel uw vragen en ontdek wat je met software allemaal kunt doen en wat je daarvoor nodig hebt.

En wat zou Zwitserland zijn zonder foto- en filmopnames. fotostandjeDat doen we dan ook individueel of in groepsverband, met zijn 2-en of met familie, het is altijd geweldig om in Zwitserland de natuur en daarin de treinen vast te leggen op de gevoelige plaat. Af en toe gaan we dan ook daarheen om opnames te maken en die te laten zien op bijeenkomsten zoals op onze Open dag op 9 november a.s. Het hoogtepunt voor ons was die keer dat we met 8 man en 6 camera’s opnames hebben gemaakt volgens een draaiboek langs de Gotthardspoorlijn. Delen van die film laten we op 9 november dan ook zien. Daarnaast veel films á la Rail Away, dat betekent dus genieten geblazen.

Niet vergeten :

Zalencentrum De Sprong, Pr. Bernhardstraat 3 te Ooij, Zaterdag 9 november 2019, 10.00 - 16.00 uur

Toegang gratis, giften zijn natuurlijk welkom