In de Signalglocke, jaargang 32 / 2016, stond een artikel over het maken van model huizen uit styreen.
Hier is de digitale versie.

Terug naar het TIPS overzicht.

Bankgebouw Campocologno.

Door Steef van Kooten.

Op 18 oktober 2016 heeft Steef van Kooten zijn derde modelgebouw overhandigd aan Hans Hosang.
Dit keer betrof het een voormalig hotel-restaurant, nu bankgebouw, pal naast het station van Campocologno.
Mooi op tijd om te showen tijdens Eurospoor.
Hier een impressie van de werkwijze van Steef.

Foto’s en tekeningen
Lang geleden zijn er diverse foto’s gemaakt van het gebouw. Op basis daarvan heeft Johan Meijer een tekening gemaakt en een papieren gebouw (mock-up) dat vele jaren op de Bernina Bahn van de Regio-Midden heeft gestaan. Nu is dat dus vervangen door het modelgebouw gemaakt van polystyreen. Steef heeft uiteraard gebruik gemaakt van de mooie tekeningen van Johan. Op basis daarvan heeft Steef zijn eigen tekeningen gemaakt, rekening houdend met de dikte van het polystyreen (1,5 mm). Ook heeft hij enkele aanpassingen uitgevoerd zoals het intekenen van een schuine muur (dat bleek uit recentere foto’s) en de veranderde toegangsdeur en ramen van het bankgebouw. Ook bleek dat het buffetgebouw niet meer bestaat. Recente foto’s waren ook nodig om details te zien van de deuren en luiken. Steef heeft tekeningen gemaakt op de oude vertrouwde manier: potlood en papier zonder tekenprogramma. Johan had zijn tekeningen en uiterlijke kenmerken zoals de kleur van het gebouw, groene luiken voor de ramen etc. op de computer gemaakt zodat het geheel als papieren model er goed uitzag.

De muren met deuren en ramen
De muren/wanden zijn eerst uitgesneden uit 1,5 mm polystyreenplaat. Dat is sterk genoeg en trekt niet krom. Om de openingen voor ramen en deuren aan te brengen heeft Steef drie methoden uitgeprobeerd. Bij de eerste methode is hij uitgegaan van dunnere plaat waarbij hij de ramen en deuropeningen heeft uitgesneden met een scherp mes. Vervolgens een nieuw stuk polystyreen gepakt en dat opgeplakt op het stuk waarbij openingen al waren aangebracht. Toen in het nieuwe stuk opnieuw de ramen en deuren uitgesneden. Dat beviel Steef niet want de zaak trok krom. Een tweede methode betrof het uitzagen van de openingen. Dat bleek een te onnauwkeurig effect op te leveren met kromme/niet strakke openingen. Toen de derde methode. Daarbij snijdt Steef langs een metalen liniaal het materiaal diep in met een scherp mes. Vervolgens houdt hij het mesje onder een hoek van 45 graden en snijdt het polystyreen schuin in ter plaatse van de eerdere insnijding. Dan wipt hij met een mesje het vrijgekomen stukje kunststof eruit en snijdt vervolgens opnieuw langs de liniaal het materaal helemaal door. Kortom, hij snijdt de 1,5 mm in twee stappen door. Om diepte te krijgen voor de ramen plakt Steef smalle strookjes van 1,5 mm langs de opening. Zodoende wordt de totale diepte van een raamgat 3 mm. Ter plaatse van de toegangsdeur van het bankgebouw zijn twee extra lagen strookjes aangebracht om een totale diepte van 6 mm te krijgen.
De ramen zelf komen uit de overschotten van bouwpakketten van Steef. De uitgesneden raamopeningen zijn hierop afgestemd. Steef heeft de deuren geheel zelf gemaakt. Hij begint met het glaswerk (van plastic) en lijmt daarop de kozijnen (strips van Evergreen) en tussenliggende balken. Na aanbrengen van een lijmlaag op een balk strijkt hij er met zijn vinger langs om te voorkomen dat teveel lijm zichtbaar achterblijft op het glas. De grote deurgrepen zijn gemaakt van een simpel nietje. Kleinere deurklinken zijn gemaakt van een klein stukje vernikkeld draad.

Raamluiken, hekwerk, regenpijpen, dakgoten
De raamluiken zijn gemaakt van speciale “ribbelplaat” van Evergreen. De zijkanten, boven- en onderkanten van de luiken zijn gemaakt door 0,5 mm strips tegen een uitgesneden stukje “ribbelplaat” te plakken. Aangezien er veel luiken moesten worden gemaakt, heeft Steef een klein hulpmiddel gemaakt om het afsnijden op de juiste lengte te vergemakkelijken.

foto 1: Uitsnijden van raamluiken met hulpmiddel.

Hekwerken zijn gemaakt van een afvalproduct (stansafval) en van messing U-profiel. Stukjes stansafval en U-profiel zijn eerst goed schoongemaakt en daarna voorzien van een laagje tin (geen gewone soldeer maar tin). Vervolgens zijn beide delen op een houten plankje tegen elkaar aangedrukt met een tang en tegelijkertijd heeft Steef met een zware soldeerbout langs het hekwerk gestreken. En hupsakee de zaak zit aan elkaar.

foto 2: Solderen van de hekwerken.

Regenpijpen zijn van messingdraad.
De knikken in de pijp zijn niet gebogen maar zijn stukjes draad die onder de juiste hoek aan elkaar zijn gesoldeerd. Dat geeft een strak effect. De overgangsmoffen zijn gemaakt van een fijn streepje schilderstape. Dakgoten zijn gemaakt van halfrond polystyreen pijpjes.

Samenvoegen van de muren, binneninrichting en dakterras
De muren zijn eerst geheel klaargemaakt. Dat wil zeggen: ramen, deuren, balkons zijn vastgeplakt. Voordat de muren aan elkaar zijn gelijmd, is de zaak even uitgetest. De muren zijn eerst met scotch-tape met elkaar verbonden om te kijken of alles goed past. Niet dus. Een tussenwand was net te lang, dus daar moest iets af. Op de hoeken van de muren zijn hoekstrips geplakt en vervolgens zijn de delen aan elkaar gelijmd. Het was niet nodig om steunstrips aan te brengen aan de binnenzijde van de muren omdat het gebouw als geheel behoorlijke stevig is door zijn vorm. Steef maakt ook een vloerplaat waarop de juiste positie van de muren en tussenmuren zijn aangegeven.

foto 3: Voorbeeld van een muurdeel.

Voordat het dak erop gaat, is aandacht besteed aan het interieur, bijvoorbeeld een bureau voor de bankmedewerkers en diverse Preiserfiguurtjes. Gordijnen zijn van internet gehaald. Steef heeft een website bezocht van een gordijnenfabrikant, daar een leuk gordijntje gekopieerd en uitgeprint en klaar is kees. De binnenkant is afgeplakt met zwart papier en de verlichting bestaat uit eenvoudige gloeilampjes.
Ook het dakterras is aangekleed met parasol, Preiserfiguurtjes, bloembakken van Noch.

De daken
Steef heeft de daken eerst gemaakt van polystyreen platen die onder de juiste hoek tegen elkaar aan zijn geplakt. Aan de binnenzijde van de daken zijn steunribben gelijmd. De stenen dakplaten zijn gemaakt van uitgeknipte stukjes polystyreen van 0,4 mm dik en willekeurige afmetingen. Die stukjes zijn vervolgens een voor een op de polystyreen platen gelijmd. Ja, dat is monnikenwerk. De nokken bestaan uit strookjes flessenlood. De schoorstenen zijn open vierkante pijpjes met op de hoeken aan de binnenkant fijne strips van Evergreen. Dan de dakplaat er bovenop en flessenlood zorgt voor een mooie aansluiting op het dak met de steenplaten.

foto 4: Bovenaanzicht met daken en dakterras.

Verven en Schilderen
Het geheel is uiteraard geschilderd en geweatherd. Steef doet alles met de kwast en gebruikt acrylverf van Tamiha (onderstaande nummers zijn de kleurnummers van Tamiha).
De volgende onderdelen zijn eerst geschilderd voordat ze zijn vastgelijmd: raamluiken, vensterbanken, dakgoten, regenpijpen, hekwerken, daknokken. Ramen zijn van ongeschilderd wit kunststof. Dan volgt hieronder de wijze van verven en weatheren.
Muren zijn lichtgeel door mengen van Tamiha wit, beetje geel en beetje bruin. Opbrengen met de kwast zorgt voor onregelmatige effecten en bijmengen met een beetje ouderwetse VIM (fijn schuurmiddel) geeft wat structuur. De witte omlijsting van de ramen is verkregen door het aanbrengen van afplaktape op de lichtgeel gemaakte muren en het wit verven van het niet-afgeplakte deel. Gaat goed: de gele verf blijft zitten als de tape wordt losgehaald. De muren zijn opgeschuurd met fijn schuurpapier (korrel 400) voordat de gele verf is opgebracht. Dat zorgt voor voldoende hechting. De onderkanten van de muren zijn grijs geschilderd (nr. 19) en na droging geweatherd met krijt.

Luiken zijn eerst groen geverfd (nr. 21) en na droging gedrybrusht met een lichtgrijze tint bestaande uit grijs nr. 19 met veel wit.
Regenpijpen en dakgoten zijn geschilderd met koperkleurige verf (nr. 6) en daarna met bruin (nr. 64) en zijn gedrybrusht met groene verf (nr. 5). Hekwerken zijn geschilderd met aluminiumkleur en zwart.
De daken zijn eerst geschilderd met een grijze basiskleur (nr. 19). Daarna is dakplaat voor dakplaat behandeld met korte stevige kwastjes met de kleuren donkergrijs (nr. 24) , bruin (nr. 64), beige (nr. 57) en groen (nr. 5). De roetaanslag op en naast de schoorstenen is zwart krijt.
Het is Steef niet meer gelukt om vóór Eurospoor het gebouw te voorzien van opschriften. Dat klusje heeft Steef overgelaten aan Hans Hosang. Het terras aan de achterzijde (zijde van de weg) is weggelaten om twee redenen: het is niet zichtbaar en er is geen ruimte voor op de modelbaan.

foto 5: Gereed gebouw.

Tekst Han van Knippenberg,
Foto's Steef van Kooten.